Onervaren Danny de Vries wordt burgemeester in Oudewater: slimme zet of risico?

Hij heeft nauwelijks ervaring als bestuurder of politicus, maar wordt in november toch de burgemeester van de gemeente Oudewater: Danny de Vries, communicatiedeskundige en gespecialiseerd in onder meer crisiscommunicatie, is gisteravond voorgedragen als nieuwe burgemeester. Een slimme zet of een risico voor Oudewater?

Een burgemeester met geringe politieke ervaring. Volgens universitair docent Harmen Binnema, gespecialiseerd in lokaal en regionaal bestuur, komt dat de laatste tijd vaker voor. “Het klassieke patroon is dat iemand gedeputeerde of wethouder is geweest en doorstroomt naar het burgemeesterschap. In grotere gemeenten komen ze vaak uit de Eerste of Tweede Kamer, maar in kleinere plaatsen zie je wel vaker dat andersoortige kandidaten zich melden.”

Afbreukrisico

Als voorbeeld noemt hij Sjors Fröhlich die vorig jaar aan de slag ging als burgemeester in de gemeente Vijfheerenlanden. Voor die tijd was hij hoofdredacteur van BNR Nieuwsradio. “Hij had geen enkele politieke achtergrond, maar wel veel leidinggevende ervaring. Het kan goed zijn dat een gemeenteraad juist op zoek is naar een wat andersoortige kandidaat en dat ervaring met in dit geval crisisvraagstukken minstens zo belangrijk wordt gevonden. Het gebeurt ook met wethouders die bijvoorbeeld ervaring hebben in het bedrijfsleven of bij een maatschappelijke organisatie.”

Toch kan het ook een risico zijn om geen politieke ervaring te hebben, meent Binnema. “Dat zien we bij wethouders, daar is het afbreukrisico toch wel groter. We zagen lange tijd dat zij een grotere kans lopen om voortijdig te moeten aftreden of dat ze zelf tot de conclusie komen: dit is niks voor mij.”

Binding met de regio

Een voordeel voor Fröhlich was dat hij al bekend was met de regio Vijfheerenlanden, zegt Binnema. “Hij komt uit die gemeente en kent de mensen ook goed, dus ik heb het idee dat hij wel goed aardt in de gemeente.”

Anders was dat bij Pieter Broertjes, de burgemeester van Hilversum. Voordat zijn politieke carrière startte, was hij hoofdredacteur van de Volkskrant. “Hij heeft denk ik wel twee jaar nodig gehad om aan het ambt te wennen en om aan de rol van bestuurder gewend te raken. Dus als je bijvoorbeeld geen wethouder bent geweest en niet weet hoe het in een college gaat, heb je meer tijd nodig om daar aan gewend te raken.”

Ook Danny de Vries staat voor een uitdaging in Oudewater. Zo is hij niet bekend in de regio, vertelde hij vanochtend op Radio M Utrecht. “Ik ben geboren in Amsterdam, ben gaan studeren in Enschede en nu sta ik bij de Erasmusbrug, want ik woon tegenwoordig in Rotterdam.” Hij zag recent de vacature voor burgemeester van Oudewater langskomen en had direct interesse.

“Ik ben al een tijdje wijkraadslid en politiek actief. Dus ik dacht: dit is fantastisch, dit is een functie die op mijn lijf geschreven is. Vervolgens ben ik naar Oudewater gegaan om te kijken of het ook echt iets is waarvan je denkt: kan ik hier ook daadwerkelijk het verschil maken en er aan de slag gaan? Toen bleek het een fantastisch mooie gemeente te zijn. Dus ik was eigenlijk opslag verliefd”, aldus De Vries.

Voorbereiding

Volgens Sjors Fröhlich kwam er een heleboel op hem af op de dag dat hij als burgemeester werd geïnstalleerd. “Ik had me goed voorbereid op de baan, dus ik wist dat er veel op me af konden komen en wat er kon gebeuren. Maar waar ik me niet op had kunnen voorbereiden is dat al die dingen tegelijk kunnen komen op één dag bijvoorbeeld. Er gebeurt zó veel in het leven van een burgemeester, dat je van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat met heel veel dingen bezig bent.

Ik zou de periode tot de formele start benutten om zo veel mogelijk op pad te gaan in de gemeente en alvast met heel veel mensen kennis gaan maken.”
Harmen Binnema – universitair docent

Binnema heeft wel alvast een advies voor De Vries als hij in november met zijn nieuwe functie start. “Ik zou de periode tot de formele start benutten om zo veel mogelijk op pad te gaan in de gemeente en alvast met heel veel mensen kennis gaan maken. Je ziet dat burgemeesters die uit een heel andere omgeving komen dat wel vaker doen. Je compenseert daarmee niet dat je weinig politieke ervaring hebt, maar raakt wel wat meer vertrouwd met wat er speelt.”

Stages

Fröhlich pakte de voorbereiding op het ambt grondig aan. Hij liep korte stages en sprak met diverse burgemeesters, onder wie Victor Molkenboer (Woerden), Lucas Bolsius (Amersfoort) en Liesbeth Spies (Alphen aan den Rijn). “Ik had vanuit mijn werk als journalist en hoofdredacteur ook wel heel veel politieke issues gedaan en ik was en ben enorm geïnteresseerd in politiek, dus het was niet zo dat ik ineens in een compleet nieuwe wereld dook.”

Het is volgens Fröhlich ook een vak dat je in de praktijk leert. Er is geen hbo-opleiding voor. “Op de dag dat je wordt geïnstalleerd ben je ook direct burgemeester, je hebt geen inwerkperiode. Er komt ongelofelijk veel op je af en je moet een heleboel dingen leren. Die eerste weken moet je de basis onder de knie krijgen en daarna is het go with the flow: je moet het gewoon doen. Daarnaast heb ik geluk gehad met de ondersteuning vanuit een heel goede gemeentelijke organisatie.”

Voordelen

Een voordeel voor Danny de Vries is zijn ervaring met crisiscommunicatie, denkt Binnema. “Openbare orde en veiligheid zitten in de portefeuille van de burgemeester en er kan zich altijd een crisis voordoen, dus als je ervaring hebt hoe je dat kunt aanpakken, dan kan dat altijd helpen.”

Fröhlich sluit zich daarbij aan en ziet ook voordelen voor zijn toekomstig collega. “Ik vind het ongelofelijk fijn en goed dat er ruimte is voor nieuw bloed in het burgemeestersgilde. Onze commissaris maakt daar ook werk van. Ik vind het geweldig dat mensen vanuit een andere tak in de maatschappij deze baan gaan doen, want dat betekent dat je niet alleen de doorgewinterde bestuurders krijgt, maar ook mensen die iets anders naar bepaalde vraagstukken kijken. Dat werkt heel verfrissend.”

De installatie en beëdiging van Danny de Vries zal naar verwachting half november plaatsvinden. Tot die tijd blijft Wim Groeneweg de taken waarnemen.

Dit artikel werd op 16 oktober 2020 gepubliceerd door RTV Utrecht.